درباره اتصال آیات سوره روم سوره 30

 

در این سوره بیانات در باره انسانها بطور کلی و در گستره تمام زمین است.همچنان که اشاره به غلبه روم اشاره ای در سطح کل کره زمین می باشد.درباره حرکات و تحولات کشورهاست.

 

اشاره به رنگ و زبان مختلف ملل بعنوان آیه ای بر خلقت بزرگ الهی یک بار در این سوره آمده است:

 

وَمِنْ آيَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَانِكُمْ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّلْعَالِمِينَ ﴿٢٢ روم

 

بار دیگر در سوره فاطر که این سوره نیز نگاه جامع به خلقت اعم از خلقت انسانها دارد:

 

وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَالْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَٰلِكَ ۗ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّـهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ ۗ إِنَّ اللَّـهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ‌ ﴿٢٨فاطر

 

بیان قرآن در باره شب و روز و اعمال انسانها در شب و روز در این سوره (سوره روم) جالب است و با بیان این موضوع در سور دیگر فرق دارد:

 

وَمِنْ آيَاتِهِ مَنَامُكُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ‌ وَابْتِغَاؤُكُم مِّن فَضْلِهِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ ﴿٢٣ الروم

 

گویی می داند که کشورها یا مناطقی وجود دارد با شب و روز های مختلف لذا اوقات استراحت و کار برای معاش برای همه مناطق یکسان نیست.در این بیان خواب در روز نیز پیش بینی شده است...

 

در مورد سنت الله هم تحول و هم تبدل نفی شده است.چنانکه در سوره فاطر آمده است (باز هم مشابهت مفاهیم در سوره روم و سوره فاطر) :

 

اسْتِكْبَارً‌ا فِي الْأَرْ‌ضِ وَمَكْرَ‌ السَّيِّئِ ۚ وَلَا يَحِيقُ الْمَكْرُ‌ السَّيِّئُ إِلَّا بِأَهْلِهِ ۚ فَهَلْ يَنظُرُ‌ونَ إِلَّا سُنَّتَ الْأَوَّلِينَ ۚ فَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّـهِ تَبْدِيلًا ۖ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّتِ اللَّـهِ تَحْوِيلًا ﴿٤٣ فاطر

 

اما در مورد خلقت فقط تبدیل نفی شده است.گویی انسانها میتوانند در رفتار و خصلت های خود تغییر و تحول ایجاد کنند و مقداری نیز به نسل بعد انتقال دهند ولی ویژگی های خلقت نوع خود را نمی توانند تغییر دهند. البته کفر و ایمان نیز به نسل بعد منتقل نمی شود...

 

در سوره روم اشاره به این است که انسانها با هر رنگ و زبانی که باشند انسان هستند. خواص ذاتی خود را نمی توانند تغییر دهند. باید تبعیت جاهلانه از هوای نفس را کنار گذاشته و به آنچه مقتضای خلقت است عمل نمایند...

 

انسان با کمترین تحول با روی آوردن به خالق خود میتواند هدایت شود.شرط آن این است که برای خدا و آفریننده خویش شریک قائل نشود. هر انسانی تنها با جستجو و رجوع به آفریننده خود میتواند هدایت شود.این بمعنی آن است که بگوییم هر انسانی از لحاظ ایمانی اعتقادی پاک و منزه آفریده میشود و تا رسیدن به درک مسئولانه از محیط و برکنار بودن از تبعیت جاهلانه از هوای نفس همچنان پاک و منزه میماند.

 

 انسان فطری یعنی انسانی که به خلقت خودش و تفاوتش با دیگر موجودات در ظاهر و خصایص آگاه است. میتواند از این به بعد شریک برای خدا قائل شود یا نشود.تبعیت جاهلانه از هوای نفس او را منحرف میکند...

 

انسانها اموال و اولاد و یا قدرتمندان را شریک خدا قرار میدهند. در صورتیکه کلیه نعمات عطیه الهی هستند.

خداوند رزق را مختلف میدهد ولی انتظار دارد مومنین این بخشش الهی را کتمان نکنند و زکات آنرا بدهند و ضعیفان را نیز بهره مند سازند.این هم دستوری است برای همه انسانها در گستره زمین و در تمام ادیان...

 

از نظر خداوند رزق برای بهره مندی تمام انسانها ست.بنابراین بخشش الهی بلافاصله با بهره مندی دیگر انسانها از آن رزق اعلام میشود.اما کافرین از دادن و بخشیدن واهمه دارند مبادا با بخشش خود را به فقر دچار سازند و از قدرت و شوکت بیافتند.

 

مثالی از خودتان میزند. البته "میزند" نیست بلکه "زد" است.  مانند "ضرب الله مثلا کلمه طیبه" نیست تا همیشگی بودن آن استنتاج شود بلکه فرموده است "ضرب لکم من انفسکم".

 

وقتی شما نمی خواهید "ما ملکت ایمانکم" (بردگانتان) را در رزق الهی داده شده به شما (که باید در آن همه بهره مند شوید) شریک سازید چگونه کافرین انتظار دارند خداوند دیگران را در ملک خود شریک گرداند؟

 

ضَرَ‌بَ لَكُم مَّثَلًا مِّنْ أَنفُسِكُمْ ۖ هَل لَّكُم مِّن مَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُم مِّن شُرَ‌كَاءَ فِي مَا رَ‌زَقْنَاكُمْ فَأَنتُمْ فِيهِ سَوَاءٌ تَخَافُونَهُمْ كَخِيفَتِكُمْ أَنفُسَكُمْ ۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿٢٨

 

عبارت "ما ملکت ایمانکم" نشان از گفتگو با هم عصران رسول الله دارد چنانکه در ادامه با خطاب به رسول الله مطلب را ادامه میدهد: "...فاقم وجهک للدین حنیفا...".این شریک برای خود انسان از طبقات پایین آن روز مثال زده شده و مقدور بوده است گویی پس از دوران رسول الله افراد شریک یکدیگر خواهند شد...ارتباط انسانها و پیچیدگی جوامع انسانها را شریک واقعی یکدیگر خواهد کرد هرچند قدرتمندان بخواهند کتمان کنند....

 

این پرهیز دادن از شرک نیز بیانی برای تمام انساهاست.اما انسانها نعمات الهی را ملک طلق خود دانسته و آنرا انباشت میکنند و در میان نسل های خود ذخیره میسازند.این رفتار در زمین ایجاد فساد میکند:

 

وَمَا آتَيْتُم مِّن رِّ‌بًا لِّيَرْ‌بُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْ‌بُو عِندَ اللَّـهِ ۖ وَمَا آتَيْتُم مِّن زَكَاةٍ تُرِ‌يدُونَ وَجْهَ اللَّـهِ فَأُولَـٰئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ ﴿٣٩

 

اللَّـهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ ثُمَّ رَ‌زَقَكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ ۖ هَلْ مِن شُرَ‌كَائِكُم مَّن يَفْعَلُ مِن ذَٰلِكُم مِّن شَيْءٍ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِ‌كُونَ ﴿٤٠

 

ظَهَرَ‌ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ‌ وَالْبَحْرِ‌ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ يَرْ‌جِعُونَ ﴿٤١

 

ندادن زکات بلکه گرفتن ربا و انباشت اموال ریشه تمام فساد هایی است که در زمین رخ میدهد...

 

صفحه اول