درباره آیه 54 سوره بقره و فرمان ... فاقتلوا انفسکم...

 

ارتباط آیات سوره بقره از آیه 54 تا آیه 93 با فاصله 40 آیه درس آموز است حهت فهم فرمان "فاقتلوا انفسکم":

 

در تفسیر آیه 54 سوره بقره  و عبارت "فاقتلوا انفسکم" بیانات شگفت انگیزی گفته میشود قریب به این مضمون که خداوند به بنی اسرائیل دستور میدهد برای توبه از پرستش گوساله باید همدیگر را بکشید و آنها شروع میکنند به کشتن یکدیگر تا اینکه خداوند فرمان عفو صادر میکند و قائله خاتمه می پذیرد!

 

در صورتیکه اگر اتصال آیات در این سوره عظیم و شاخه اصلی درخت طیبه قرآنی را رعایت کنیم جلوه بسیار متفاوت و بسیار حکیمانه ای از آن رخ می نماید.

 

در آیه 51 تا 53 اشاره به یکی از نعمات الهی میشود (از زمره بسیاری از نعمات داده شده به بنی اسرائیل). نعمت عفو و بخشش الهی و دادن کتاب برای هدایت پس از آنکه در غیاب موسی بمدت چهل شب به گوساله پرستی روی آورده بودند:

 

وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَىٰ أَرْ‌بَعِينَ لَيْلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِن بَعْدِهِ وَأَنتُمْ ظَالِمُونَ ﴿٥١

 

ثُمَّ عَفَوْنَا عَنكُم مِّن بَعْدِ ذَٰلِكَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُ‌ونَ ﴿٥٢

 

وَإِذْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَالْفُرْ‌قَانَ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ ﴿٥٣

 

 

وَإِذْ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوْمِهِ يَا قَوْمِ إِنَّكُمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَكُم بِاتِّخَاذِكُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَىٰ بَارِ‌ئِكُمْ فَاقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ ذَٰلِكُمْ خَيْرٌ‌ لَّكُمْ عِندَ بَارِ‌ئِكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ ۚ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّ‌حِيمُ ﴿٥٤

 

عفو الهی و قبول توبه قوم موسی در اثر " فَاقْتُلُوا أَنفُسَكُمْ " بوده است.اشاره به "بارئکم" در جای خود نشان از این دارد که قتل به معنی عدم "خلقت" و از بین بردن جسم نیست بلکه قتل در حوزه "بارئکم" است با یاد آوری و توضیح این آیه از سوره حشر:

 

هُوَ اللَّـهُ الْخَالِقُ الْبَارِ‌ئُ الْمُصَوِّرُ‌ ۖ لَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ ۚ يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ ۖ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿٢٤

 

نابود کردن جسم نیست بلکه زدودن خصائص و آلودگی هاست.رسیدن به درون و نفسانیات پاک اولیه است. در چهل آیه بعد میفرماید:

 

وَإِذْ أَخَذْنَا مِيثَاقَكُمْ وَرَ‌فَعْنَا فَوْقَكُمُ الطُّورَ‌ خُذُوا مَا آتَيْنَاكُم بِقُوَّةٍ وَاسْمَعُوا ۖ قَالُوا سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَأُشْرِ‌بُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِكُفْرِ‌هِمْ ۚ قُلْ بِئْسَمَا يَأْمُرُ‌كُم بِهِ إِيمَانُكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ﴿٩٣

 

همانطور که "اشربوا فی قلوبهم العجل" رخ داده است و گوساله پرستی در قلوب آنها رخنه کرده باید نفس آنها از بیخ و بن پاک شود نفس آنها باید کاملا تکان داده شود...

 

کشتن نفس خود یا نفس دیگری با عدم رعایت شایستگی ها و جلوگیری و منحرف کردن آن از رشد الهی رخ میدهد.طیبات نفسانی را ازبین بردن و چیزی برای حیات طیبه نداشتن است...

 

------------------------------

 

زیبایی شگفت انگیز دیگر ارتباط مفهومی و عددی دو آیه 65 از سوره بقره و آیه 60 از سوره مائده سوره 5 است:

 

وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ الَّذِينَ اعْتَدَوْا مِنكُمْ فِي السَّبْتِ فَقُلْنَا لَهُمْ كُونُوا قِرَ‌دَةً خَاسِئِينَ ﴿٦٥ بقره

 

قُلْ هَلْ أُنَبِّئُكُم بِشَرٍّ‌ مِّن ذَٰلِكَ مَثُوبَةً عِندَ اللَّـهِ ۚ مَن لَّعَنَهُ اللَّـهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَ‌دَةَ وَالْخَنَازِيرَ‌ وَعَبَدَ الطَّاغُوتَ ۚ أُولَـٰئِكَ شَرٌّ‌ مَّكَانًا وَأَضَلُّ عَن سَوَاءِ السَّبِيلِ ﴿٦٠ مائده سوره 5

 

آیه 65 سوره بقره در مسیر انحرافات قوم بنی اسرائیل است. در میان آیات چهل گانه است.اشاره برای بار دیگر به کشتن نفس است و تبدیل آن به نفس ناپاک... کشتن نفس خود یا نفس دیگری با عدم رعایت شایستگی ها و جلوگیری و منحرف کردن آن از رشد الهی رخ میدهد.طیبات نفسانی را ازبین بردن و چیزی برای حیات طیبه نداشتن است...در حیات دیگر در حد موجودات پست تر از انسان ظاهر شدن ...

 

صفحه اول